عقلگرایی در تفاسیر قرن چهاردهم: برمبنای المیزان، المنار، فی ضلال القرآن و الجواهر
[پایاننامه]
/شادی نفیسی
؛استاد مشاور: محمد علی لسانی فشارکی
دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس تهران
، ۱۳۷۳
و، ۳۶۸ ص
چاپی
کتابنامه: ص.۳۶۸ - ۳۵۷ ؛ همچنین به صورت زیرنویس
کارشناسی ارشد
، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس تهران
تفسیر دوره معاصر سر آغاز مرحلهای نوین در تفسیر به شمار میآید .تفسیر این دوره دستخوش تحولی عظیم از حیث کمیت و کیفیت شده است.شکی نیست که این تحولات به خودی خود روی ندادهاند.تحولات سیاسی و اجتماعی، مبارزات ضد استعماری، فعالیت های مبشران و مستشرقان، ظهور مکاتب جدید اجتماعی-اقتصادی و فلسفی و همچنین آشنایی با کلام جدید مسیحیت و یافتههای نوین علوم از جمله عوامل مهمی هستند که آگاهی و نگرش اندیشمندان مسلمان را دگرگون کردند و تفسیر آنها را از قرآن،این کتاب جاودانه الهی، دستخوش تغییر ساختند و زمینه را فراهم آوردند تا سبکهای مختلف تفسیری شکل گیرد، روشهای جدید تفسیر ابداع شود، مفاهیم و مباحث قدیم از منظری جدید، دگرباره مطرح گردد و مباحثی نوین-بویژه مباحث اجتماعی سیاسی و علمی-به تفسیر راه یابد که این همه را می توان در نتیجه اهمیت یافتن عقل و یافتههای آن دانست.مروری بر تفسیر برجسته ترین مفسران این دوره، علامه طباطبایی در المیزان، عبده و رشید رضا در المنار، طنطاوی در الجواهر و سید قطب در فی ظلال، از دو موضوع مهم قرآنی-آیاتی که از طبیعت سخن می گویند و آیاتی که در بر گیرنده امور غیبی(جن، ملائکه، معجزات، امور خارق العاده، عذاب های الهی)هستند-به خوبی ما را به جایگاه عقل یافته های آن در تفسیر این دوره رهنمون می سازد و به ما می نمایاند که تا چه اندازه بهره بردن از دانش جدید و اتکا به مبانی و اصول عقلی می تواند ما را در درک کلام خداوند مدد رساند